Het buddymodel
Het conceptueel buddymodel
Vanuit het praktijkgericht exploratief wetenschappelijk onderzoek, dat in functie van het project “Een buddy bij de wieg” werd uitgevoerd, is een model gegroeid dat als leidraad kan dienen bij het opzetten van een buddy-project binnen een bepaalde setting. Het buddy-model bestaat uit drie luiken: voorbereiding, actie en reflectie. 
De verschillende luiken volgen elkaar niet noodzakelijk chronologisch op, maar gebeuren vaak simultaan en werken steeds op elkaar in. Door het doorlopen van de verschillende luiken, krijgt het project geleidelijk aan meer vorm.
De taken en verantwoordelijkheden van buddy’s bestaan uit twee verschillende delen: de zelfstandig uitgevoerde acties met betrekking tot het gezin en de reflectie op deze acties. Zowel de acties als de reflectie gebeuren onder begeleiding van een multidisciplinair team. De problematiek in maatschappelijk kwetsbare gezinnen en de aanwezigheid van buddy’s uit verschillende disciplines vragen om een multidisciplinaire begeleiding. Bij voorkeur hebben deze begeleiders ervaring met sociale problematiek van kwetsbare gezinnen alsook inzicht in de specifieke problematiek van zwangerschap, geboorte en kraamtijd.
Het buddymodel sluit aan bij de accenten die vanuit onderzoek naar voren komen: het model zet in op de preventie en bestrijding van armoede in kwetsbare gezinnen, met een focus op de perinatale periode als kantelmoment ('window of opportunity').
De buddy-actie-diamant
De buddy-acties die een buddy onderneemt tijdens het contact met het gezin verlopen volgens een bepaalde methodiek: de buddy-actie-diamant. Deze acties worden aan elkaar gelinkt en vormen samen de buddywerking.
Een buddy is een vertrouwenspersoon en vormt de schakel tussen het gezin en de hulpverlening. Daarnaast geeft een buddy ook praktische informatie en hulp, helpt met administratieve procedures en doet samen met het gezin' gewone' dingen, zoals samen koken, wandelen, ... Maar een buddy is vooral iemand die naar het gezin luistert en er voor hen wil zijn. Samen met het gezin gaat een buddy op zoek naar oplossingen. Zo helpt een buddy jonge ouders zich sterker te voelen in hun kwetsbare situatie. Het toeleiden naar de zorg- en hulpverlening is daarbij een belangrijk aandachtspunt.
Onderzoek
Onderzoek toont aan dat dat maatschappelijk kwetsbare zwangeren nood hebben aan een individuele coach, een vertrouwenspersoon, om de drempel naar de verloskundige zorg te overwinnen. Ook weten we dat sociale steun een invloed kan hebben op de sociale ongelijkheid. Vrijwilligers kunnen als buddy de drempel helpen overwinnen door een gezin naar de zorg toe te leiden en kunnen een verbreding van het sociaal netwerk ondersteunen. Eigen kwalitatief onderzoek toont aan dat het buddymodel gezinnen in kansarmoede kansen geeft om hun kinderen een zo goed mogelijke start te gteven: via praktische, administratieve en verbindende ondersteuning kan de buddy een belangrijke hefboom betekenen naar een blijvend betere situatie.
Waardering
'Een buddy bij de wieg' werd al meermaals gesubsidieerd en Vlaams Minister Homans selecteerde het project in 2016 voor financiering in het kader van kansarmoedebestrijding. In 2010 ontving het concept "Een buddy bij de wieg" de waardering van toenmalige Prinses Mathilde. Zij bracht in het kader hiervan een bezoek aan de Arteveldehogeschool waarbij zij persoonlijk kennis maakte met de werking van dit concept, met de buddy's, gastgezinnen en de betrokken lesgevers en onderzoekers.
Uitbouw van 'Een buddy bij de wieg' in Vlaanderen
Maatschappelijk kwetsbare gezinnen in regio Gent kunnen sinds 2009 een beroep doen op een student-buddy die hen begeleidt tijdens de periode van zwangerschap en geboorte tot één jaar na de geboorte. Hiervoor werd een netwerk opgezet van organisaties waaronder Kind en gezin, OCMW Gent, de Gentse ziekenhuizen en verschillende non-profit organisaties. Het uitbouwen van geïntegreerd perinataal netwerk omheen de zwangere en haar gezin is onontbeerlijk voor een goede buddywerking. Het is erg belangrijk dat buddy's nauw samenwerken met zorg- en hulpverleners. Samen met de gezinnen zoeken ze naar oplossingen. Zo krijgt een kind maximale startkansen.
Momenteel worden in en rond Gent jaarlijks een 15-tal gezinnen geholpen. Na een succesvolle implementatie van het project in regio Gent, zijn overheen de jaren ook andere buddywerkingen opgestart in Vlaanderen en Nederland en wordt gewerkt aan de uitbreiding naar een vrijwilligersnetwerk. Zo kunnen we nog meer gezinnen bereiken.
De afgelopen jaren zijn met succes satellietprojecten opgezet in Hasselt, Turnhout, Antwerpen, Sint-Niklaas en Rotterdam. Hierbij werd het conceptueel buddymodel als basis gebruikt om ook hier buddywerkingen op te zetten. Deze projecten kwamen tot stand door nauwe samenwerking tussen verschillende organisaties waaronder Expertisecentra kraamzorg en Vlaamse hogescholen, Kind en gezin, huizen van het kind, OCMW's,...
In 2017 werd het aanbod ook uitgebreid met vrijwilligers (naast student-buddy’s) in Gent, Sint-Niklaas, Ronse en Asse.
Daarnaast hebben we ook een lerend netwerk opgestart waarin buddywerkingen elkaar versterken.