Collectief leren

Situering en doel

Collectief leren is een relatief nieuwe term. Het gaat over leerprocessen die in een groep of in een sociale context plaatsvinden en waarbij de groep een dimensie toevoegt aan het leren en-of leerresultaat.

“Collectief leren en ontwikkelen is eigenlijk samen slimmer worden. Gewoon feiten, kennis en ervaring met elkaar delen, combineren en praktisch toepassen. Het gaat erom dat je, als integraal onderdeel van het werk, door interactie met anderen iets leert als persoon en als groep of netwerk van organisaties.” (Ruysdael)

Model

Om van collectief leren te kunnen spreken moet er volgens Maarten Luther cumulatief aan volgende voorwaarden worden voldaan:

• De individuele leden leren
• De individueel ontwikkelde kennis wordt gedeeld
• Er worden competenties ontwikkeld om met die kennis doelmatig en verantwoord om te gaan, wat leidt tot nieuw gedrag
• De ontwikkelde kennis wordt vastgelegd (impliciet of expliciet)

Collectief leren is dan het veranderen of bijstellen van de collectieve elementen van een organisatie of groep. Het kan bijvoorbeeld gaan om een aanpassing aan volgende elementen:

• Kennis, inzicht, begrip, visie
• Aanpak, strategie, methodes, technieken
• Organisatiestructuur
• Communicatielijnen
• Procedures, codes, gedragslijn
• …

Meer info

Opstaele, V., Naert, L. & Bonne K. (2014). Verbindend leren. Onderzoek naar leren in samenwerkingsverbanden vanuit individueel, organisatie- en netwerkperspectief - In: Praktijkboek kwaliteitszorg in welzijnsvoorzieningen. Brussel, VVSG / Politeia, Afl. 48 - juni 2015.