Werkdruk!

17/05/2023

Komende zaterdag (20 mei) brengt Teacher Tapp een rapport uit rond ‘De leraar van de toekomst’. Eén thema dat daarin ter sprake komt is ‘de stijgende werkdruk’. In april gaven de respondenten van Teacher Tapp Vlaanderen namelijk duidelijk aan dat de werkdruk naar de toekomst toe zal stijgen. 

 

Wij waren benieuwd naar de mogelijke redenen hiervoor, en legden dus nadien een optionele open vraag voor: 

 

Maar liefst 338 respondenten hebben ons hun mening hierover gegeven, waarvoor dank! Hun antwoorden bevestigen dat ze verwachten dat de werkdruk in de toekomst enkel maar zal toenemen. Factoren die hieraan zouden bijdragen zijn de administratieve verplichtingen, diverse leerlingenpopulaties, gebrek aan vertrouwen en waardering, maatschappelijke evoluties, externe druk, en hetgeen alles verder in een neerwaartse spiraal brengt: het lerarentekort. Werkdruk ontstaat volgens onze respondenten ook door het gebrek aan ondersteunend personeel, middelen en adequate beleidsmaatregelen in het onderwijs. 

Hieronder een opsomming van enkele vaak vermelde zaken die impact hebben op de werkdruk. 

Administratieve verplichtingen 

  • Overvloed aan administratieve taken (bv. betalingen, zaken online plaatsen, agenda’s bijhouden, observaties, zorgdossiers, extra rapportering en overleg door differentiatietrajecten, meer beroepsprocedures …) 
  • Verantwoording afleggen aan verschillende actoren (bv. bewijslast) 

Diverse leerlingenpopulatie 

  • Specifieke zorgbehoeften
  • Cultuurverschillen en niveauverschillen
  • Omgaan met gedragsproblemen 
  • Omgaan met complexe thuissituaties van leerlingen 
  • Meer leerlingen met individuele trajecten (verschillende leerbehoeften) 
  • Meer individuele begeleiding 
  • Noodzaak om te differentiëren 
  • Inclusie 

Gebrek aan vertrouwen en waardering 

  • Verminderd vertrouwen in de autonomie van leraren 
  • Groeiend aantal beroepsprocedures 
  • Nood aan waardering en erkenning van leidinggevenden 

Maatschappelijke evoluties 

  • Technologische ontwikkelingen: digitalisering van het onderwijs 
  • Juridisering van het onderwijs: veel regels, meer controle 
  • Grotere zorgvraag van leerlingen 
  • Beleidsveranderingen 

Externe druk 

  • Druk van ouders (bv. groeiende verwachtingen, meer contact met ouders, zich moeten indekken, minder vertrouwen, betwisting van resultaten …) 
  • Druk van de inspectie 
  • Druk van de samenleving (bv. hervormingen, nieuwe leerplannen, implementatie van minimumdoelen …) 
  • De druk om aan heel wat eisen te voldoen en verantwoording af te leggen voor allerlei acties 

Lerarentekort

  • Leerkrachten die uitvallen of afhaken
  • Tekort aan goed opgeleide leerkrachten: geen vervanging vinden 
  • … dit leidt tot grotere klassen 
  • … dit leidt tot meer uren lesgeven 
  • … dit leidt tot extra taken overnemen van collega’s 

We kunnen concluderen dat de werkdruk in het onderwijs verder kan toenemen door een combinatie van bovenstaande factoren. Om de werkdruk te verminderen en de kwaliteit van het onderwijs te waarborgen, is er onder andere behoefte aan meer ondersteuning, duidelijkheid in regelgeving, voldoende middelen en een betere waardering van het werk van leerkrachten. 

Benieuwd hoe de leraar van de toekomst ervoor staat op andere vlakken? Lees ons rapport op zaterdag in de app van Teacher Tapp Vlaanderen.