Over de toekomt van het onderwijs is veel te doen tegenwoordig. Wij wilden met Teacher Tapp Vlaanderen te weten komen wat leraren zelf denken over de toekomst van hun beroep, en gingen hiervoor op zoek naar antwoorden bij meer dan 1000 onderwijsprofessionals. Op basis hiervan brengen we een nieuw rapport uit, met soms zorgwekkende conclusies.

Conclusie van het rapport: het fundament van het beroep blijft gelijk. Zorgwekkend is de gevreesde evolutie op vlak van werkdruk, administratie, controle en respect voor de leraar. 

Raadpleeg hier het rapport.
Beluister hier de podcast van Buiten de Krijtlijnen.

Lees hieronder de samenvatting van het rapport

De bevraging over de leraar van de toekomst gebeurde in twee stappen, startend met twee open vragen (stap 1): 

• Waarin verschilt volgens jou de leraar van de toekomst met de leraar van nu? 
• Waarin gelijkt volgens jou de leraar van de toekomst op de leraar van nu? 

Vervolgens werden vanuit de reacties op deze twee vragen een heleboel kenmerken van ‘de leraar van de toekomst’ opgelijst. Deze kenmerken werden nadien in de vorm van tegenstellingen voorgelegd in de app (stap 2). Enkele voorbeelden: 

• Zal de leraar in de toekomst meer of minder gerespecteerd worden? 
• Zal de leraar in de toekomst meer of minder werkdruk ervaren? 
• Zal de leraar in de toekomst eerder inzetten op opvoeden of op kennisoverdracht? 
• Zal de leraar in de toekomst meer of minder tijd moeten besteden aan administratie? 
• Zal de leraar in de toekomst meer online of net meer fysiek aan het werk zijn? 
• Zal de leraar in de toekomst meer vertrouwen krijgen of net meer gecontroleerd worden? 
• … 

Aan de Teacher Tapp-gebruikers werd gevraagd om in “een glazen bol” te kijken en zo de toekomst te voorspellen. Via een schaal van 1 tot en met 5 konden ze aangeven in welke mate ze al dan niet akkoord gingen met de stellingen. Ze kregen hierbij de bijkomende instructie om de vragen in te vullen vanuit het perspectief van de vermeende toestand (“Wat denk ik?”) en niet de gewenste toestand (“Wat wil ik?”).  

Enerzijds tonen de resultaten aan dat de basiscompetenties die op de leraar van vandaag van toepassing zijn, belangrijk zullen blijven in de toekomst.  

“De middelen omtrent lesgeven mogen wisselen, de essentie blijft hetzelfde.”  
(Teacher Tapp-gebruiker) 

Anderzijds voorspellen de Teacher Tapp-deelnemers evoluties die de leraar van de toekomst onderscheiden van de leraar van vandaag. De leraar zal zich in de toekomst bijvoorbeeld moeten ontpoppen tot een digitale duizendpoot om in te kunnen spelen op de verwachtingen van de samenleving. Het wordt een balans zoeken tussen online en offline werken. De leraar van de toekomst zal ook een evenwicht moeten zien te vinden tussen enerzijds opvoeden en anderzijds kennisoverdracht. Er komen heel wat uitdagingen op het pad van de leraar, maar waar vooral negatieve verwachtingen rond bestaan, zijn: nog meer werkdruk, nog meer administratie, en nog meer controle, aangevuld met minder respect voor de leraar. Dit laatste beeld is verontrustend. 

"Ik denk dat we een alleskunner moeten zijn nu, en dat dat in de toekomst alleen nog maar zal toenemen. Dat maakt onze job veeleisend, maar ook wel leuk." 
(Teacher Tapp-gebruiker) 

Willen we investeren in de toekomst van ons onderwijs, dan is het van groot belang het beeld van de toekomstige leraar positiever te maken en in te zetten op de jobtevredenheid van leraren in het huidige én toekomstige onderwijs. Dit rapport geeft een indicatie rond hoe de Teacher Tapp-gebruikers denken dat het lerarenberoep zal evolueren. De vraag blijft echter: wat willen leraren zelf? En wat hebben ze nodig om dit tot realiteit te maken?